Teknik
İmalat çeliği, genellikle makine, araç-gereç, ekipman ve aletlerin üretiminde kullanılan bir tür çeliktir. İmalat çeliği, genellikle yüksek mukavemet, dayanıklılık ve aşınma direnci gerektiren uygulamalarda kullanılır. Bu tür çelikler, karbon, manganez, silikon, kükürt, fosfor ve diğer elementlerin belirli oranlarda karışımından oluşur. İmalat çeliği, çeşitli şekillerde ve boyutlarda üretilir, örneğin çubuklar, borular, plakalar, levhalar, profil ve diğer şekillerde.
İmalat çeliği, genellikle işlenmesi kolay, kaynaklanabilir ve kesilebilir olduğu için üretim sürecinde kullanılır. Bu özellikleri sayesinde, imalat çeliği, endüstriyel uygulamalar, otomotiv, havacılık, savunma, inşaat, enerji ve diğer birçok sektörde yaygın olarak kullanılır. İmalat çeliği, genellikle özelliklerine ve kullanıldıkları uygulamalara göre farklı sınıflara ayrılır ve bu sınıflar, belirli bir endüstride belirli bir amaç için kullanılır.
Karbon Çeliği
Karbon çeliği, çelik üretiminde en yaygın kullanılan türlerden biridir. Karbon çeliği, çeliğin ana bileşenlerinden biri olan demir ile karbonun birleşmesiyle oluşur. Karbonun oranı çelikteki özellikleri belirler ve karbon çeliği, düşük karbonlu, orta karbonlu ve yüksek karbonlu olmak üzere farklı kategorilere ayrılır.
Düşük karbonlu karbon çeliği, genellikle %0,05 ila %0,25 arasında karbon içeriği olan bir çelik türüdür. Bu tür çelik, kaynaklanabilir ve şekillendirilebilir olması nedeniyle inşaat, otomotiv ve diğer birçok endüstride yaygın olarak kullanılır.
Orta karbonlu karbon çeliği, genellikle %0,3 ila %0,6 arasında karbon içeriği olan bir türdür. Orta karbonlu çelik, daha yüksek mukavemet ve sertlik sağlar ve makine parçaları, aletler ve yaylar gibi uygulamalarda kullanılır.
Yüksek karbonlu karbon çeliği, genellikle %0,6 ila %1,5 arasında karbon içeriği olan bir türdür. Bu tür çelik, son derece sert ve dayanıklıdır ve bıçaklar, yaylar ve diğer aletlerde kullanılır. Ancak, yüksek karbonlu çelik, düşük karbonlu ve orta karbonlu çeliklere göre daha az kaynaklanabilir ve şekillendirilebilir olduğu için işlenmesi daha zordur.
Karbon çeliği, ucuz, dayanıklı ve çok yönlü bir malzeme olması nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, karbon çeliği, diğer çelik türleri gibi özelliklerine bağlı olarak korozyona karşı hassas olabilir ve yüksek sıcaklıklara maruz kalması durumunda mukavemet özelliklerinde değişiklikler gösterebilir.
Islah Çeliği
Islah çeliği, çeşitli endüstrilerde kullanılan yüksek mukavemetli çelik türlerinden biridir. Islah çeliği, özellikle yüksek gerilim uygulamalarında kullanılmak üzere tasarlanmış, daha iyi dayanıklılık, mukavemet ve sertlik özellikleri sunar. Islah çeliği, özellikle havacılık, otomotiv, denizcilik ve savunma sanayi gibi sektörlerde kullanılmaktadır.
Islah çeliği, düşük karbonlu bir çelikten üretilir ve daha sonra termomekanik işlem veya özel bir ısıl işlemle tedavi edilir. Bu işlemler, çelikteki kristal yapısını değiştirerek daha iyi mukavemet ve sertlik özellikleri sağlar. Islah çeliği, yüksek mukavemetli çelikler arasında en yaygın olanlarından biridir ve genellikle çubuklar, borular, plakalar ve diğer şekillerde üretilir.
Islah çeliğinin birçok avantajı vardır. Yüksek mukavemeti sayesinde, daha ince ve hafif yapılar oluşturulabilir, böylece tasarım esnekliği artar ve daha az malzeme kullanılarak daha yüksek performans elde edilir. Islah çeliği, aynı zamanda yüksek darbe dayanımı ve yorgunluk özellikleri sunar, böylece daha uzun ömürlü ve güvenilir ürünler elde edilir.
Ancak, ısıl işlem ve özel üretim yöntemleri nedeniyle, ıslah çeliği diğer çelik türlerine göre daha yüksek maliyetlidir. Islah çeliği ayrıca, diğer çelik türlerine göre daha az kaynaklanabilir ve şekillendirilebilir olduğundan, işleme sırasında daha fazla özen ve dikkat gerektirir.
Otomat Çeliği
Otomat çeliği, yüksek hızda işleme yapabilen otomat tezgahlarında kullanılan bir tür takım çeliğidir. Bu çelik türü, yüksek sıcaklıkta ve aşınma direnci sağlamak için özel olarak tasarlanmıştır.
Otomat çeliği, sertleştirilebilir alaşımlı bir çelik türüdür. Genellikle yüksek karbonlu çeliklerle birleştirilir ve birçok farklı elementin kombinasyonunu içerebilir. Bu elementler arasında kobalt, molibden, vanadyum, tungsten ve krom gibi kimyasal elementler yer alabilir.
Otomat çeliği, mükemmel kesme performansı, aşınma direnci ve yüksek sıcaklık dayanımı sağlar. Bu özellikleri nedeniyle, otomatik tezgahlarda parça işlemek için kullanılan freze ve tornalama takımları gibi birçok endüstriyel uygulamada yaygın olarak kullanılır.
Sementasyon Çeliği
Sementasyon çeliği, yüzey sertleştirme yöntemleri arasında yer alan bir çelik türüdür. Bu çelik türü, çeliğin yüzeyine yüksek mukavemet ve sertlik özellikleri kazandırmak için kullanılır. Sementasyon çeliği, düşük karbonlu bir çelikten üretilir ve yüzeyine karbon atomları eklenerek işlenir.
Sementasyon çeliği üretimi, çelik parçaların özel bir ortamda ısıtılması ve bu ortamda karbon gazının yüzeyine difüzyonu ile gerçekleştirilir. Bu işlem, yüzeyde bir karbon zenginleşmesine ve daha sert bir yüzey tabakası oluşmasına neden olur. Sementasyon işlemi, parçaların yüzeyinde belirli bir kalınlıkta bir sertleştirme tabakası oluştururken, parçanın iç kısmı genellikle daha yumuşaktır.
Sementasyon çeliği, özellikle dişliler, rulmanlar, pimler, mil ve diğer aşınmaya maruz kalan parçalar gibi yüksek mukavemet ve sertlik gerektiren uygulamalarda kullanılır. Bu çelik türü, aşınma, çatlama, korozyon ve diğer yüzey hasarlarına karşı dayanıklılık sağlar. Sementasyon çeliği, aynı zamanda, yüksek sıcaklıklarda ve aşırı darbe şokları altında da dayanıklıdır.
Sementasyon çeliği, işlenmesi zor bir çelik türüdür ve sertleştirme işlemi nedeniyle diğer çelik türlerine göre daha yüksek maliyetlidir. Ayrıca, sementasyon işlemi, parçaların yüzeyindeki sertleştirme tabakası nedeniyle yüzey kalitesi ve boyutsal hassasiyet açısından diğer çelik türlerine göre daha fazla özen gerektirir.
Paslanmaz Çelik
Paslanmaz çelik, yüksek oranda krom içeren bir çelik türüdür. Krom, çeliğin paslanmazlığını sağlayan ana elementtir ve paslanmaz çelikler genellikle en az %10 krom içerir. Paslanmaz çelikler ayrıca nikel, molibden, titanyum, bakır ve diğer elementler içerebilir.
Paslanmaz çelikler, oksijenle temas eden ortamlarda paslanmaya karşı dayanıklıdır. Bu nedenle, paslanmaz çelikler genellikle su, hava ve kimyasal ortamlarda kullanılır. Paslanmaz çelikler, yüksek mukavemet, korozyona dayanıklılık, hijyenik özellikler, yüksek sıcaklık dayanımı ve dekoratif görünümleri nedeniyle birçok endüstride kullanılır.
Paslanmaz çelikler farklı sınıflara ayrılır ve her sınıf, farklı kimyasal bileşim, mekanik özellikler ve uygulama alanlarına sahiptir. Örneğin, 304 paslanmaz çeliği, genel amaçlı kullanım için en yaygın olarak kullanılan paslanmaz çelik sınıfıdır ve yüksek korozyona dayanıklılığı, kaynak yapılabilirliği ve iyi mekanik özellikleri vardır. Diğer yaygın sınıflar arasında 316 paslanmaz çeliği, asitlere dayanıklı 904L paslanmaz çeliği ve yüksek sıcaklık dayanımına sahip 310S paslanmaz çeliği bulunur.
Paslanmaz çelikler, özellikle gıda endüstrisi, tıp, kimya, otomotiv ve yapı endüstrilerinde kullanılır. Paslanmaz çeliklerin birçok avantajı olmasına rağmen, diğer çelik türlerine göre daha yüksek maliyetli olabilirler. Ayrıca, paslanmaz çeliklerin işlenmesi ve kaynaklanması diğer çelik türlerine göre daha zordur.
Rulman Çeliği
Rulman çeliği, rulmanlarda kullanılan yüksek performanslı çelik malzemedir. Rulmanlar, makine elemanlarıdır ve yükleri taşımak, döndürmek veya kılavuzluk yapmak için kullanılır. Rulman çeliği, yüksek mukavemet, aşınma direnci, yorulma dayanımı ve düşük sürtünme katsayısı gibi özelliklere sahip olmalıdır.
Rulman çeliği, yüksek karbonlu çelikler, krom çelikleri ve paslanmaz çelikler gibi farklı malzemelerden yapılabilir. Genellikle, rulman çeliği üretmek için yüksek kaliteli krom çelikleri kullanılır. Bu çelikler, yüksek krom içeriği sayesinde korozyona dayanıklıdır ve yüksek karbon içeriği sayesinde yüksek mukavemet ve sertliğe sahiptir.
Rulman çeliği üretimi, özel prosesler gerektirir. Bu prosesler arasında, yüksek sıcaklıkta ham çelik çubuklarının haddeleme, sıcak işlem, soğuk işlem ve son olarak özelleştirilmiş kesme işlemleri bulunur. Bu işlemler, rulman çeliğinin yüksek mukavemet, düşük yorulma, düşük sürtünme ve uzun ömür özelliklerini elde etmek için önemlidir.
Rulman çeliği, otomotiv, havacılık, demiryolu, enerji, tarım ve sanayi gibi birçok sektörde kullanılır. Rulman çeliği, yüksek performanslı uygulamalarda kritik öneme sahiptir ve rulmanların güvenilirliği ve dayanıklılığı, birçok makine ve ekipmanın verimli çalışması için önemlidir.